Aleksandra Matulewska

ŁOWIECTWO I JEGO ZMIENIAJĄCA SIĘ ROLA NA ZIEMIACH POLSKICH DO XIX WIEKU OCZAMI LEŚNIKA ALEKSANDRA POŁUJAŃSKIEGO

Streszczenie
Artykuł ma na celu pokazanie zmian jakie zachodziły w łowiectwie na przestrzeni dziejów i ich oceny przez leśnika i popularyzatora wiedzy leśnej Aleksandra Połujańskiego w oparciu o językowy obraz łowiectwa przedstawiony w jego monografii pod tytułem „Opisanie lasów Królestwa Polskiego i guberni zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego pod względem historycznym, statystycznym i gospodarczym” (tom 1, 1854). Połujański wskazuje, że nauka leśnictwa obejmuje 8 zagadnień: a) uprawę lasów; b) ochronę albo policję leśną; c) użytkowanie lasów; d) urządzenie czyli zagospodarowanie lasów; e) szacowanie i ocenienie; f) zarząd albo administrację lasów; g) instrukcje leśne rządowe, i h) łowiectwo. Zwierzyna jest leśnym pożytkiem, a słowiańskie prawo początkowo przekazywane ustnie, później stanowione i spisywane było od wielu wieków na wysokim poziomie, o czym świadczą język i zwyczaje myśliwych w Polsce. Autor, omawiając rolę łowiectwa i sposoby jego praktykowania zwraca także uwagę na kwestie etyczne i ich metamorfozy na przestrzeni dziejów.

Słowa kluczowe: łowiectwo, edukacja łowiecka, język łowiecki, kultura łowiecka, ewolucja łowiectwa

HUNTING AND ITS CHANGING ROLE ON POLISH LANDS UNTIL THE 19TH CENTURY THROUGH THE EYES OF FORESTER ALEKSANDER POŁUJAŃSKI

Summary
The aim of the article is to show the changes which occurred in hunting in the course of history and their evaluation by a forester and popularizer of forestry knowledge Aleksander Połujański on the basis of a linguistic image of hunting presented in his monograph entitled “Opisanie lasów Królestwa Polskiego i guberni zachodnich Cesarstwa Rosyjskiego pod względem historycznym, statystycznym i gospodarczym” (“Description of the forests of the Kingdom of Poland and the western gubernias of the Russian Empire in terms of history, statistics and economy”) (volume 1, 1854). Połujański points out that the science of forestry covers 8 fields: a) silviculture; b) protection or forest police; c) forest use; d) arrangement or management of forests; e) valuation and assessment; f) management or administration of forests; g) governmental forestry instructions, and h) hunting. Animals are the forest’s resources. Slavic laws, first passed orally, then enacted and written down, were of a high standard for many centuries, as evidenced by the language and customs of hunters in Poland. The author, discussing the role of hunting and ways of its practicing, also pays attention to ethical issues and their metamorphoses throughout history.

Keywords: hunting, hunting education, hunting language, hunting culture, hunting
evolution

Artykuł do pobrania (pdf)