Navigation
Artykuł/Article 13
Tomasz Szeszycki
LEŚNICY, ROBOTNICY LEŚNI I DRZEWIARZE W POWSTANIU WIELKOPOLSKIM
S t r e s z c z e n i e
Uczestnikami powstania wielkopolskiego byli także leśnicy, drzewiarze i robotnicy leśni. Polityka kadrowa rządu pruskiego, u której podstaw leżało wynarodowienie i marginalizowanie społeczeństwa polskiego, przez wiele lat blokowała Polakom dostęp do stanowisk urzędniczych w lasach państwowych. Z tego względu niewielu Polakom udało się znaleźć zatrudnienie w administracji leśnej. To małe grono, które pokonało przeszkody, pracowało w prywatnych polskich majątkach, obejmujących również dobra leśne. Z nich wywodziła się grupa powstańców. W walkach wzięli również udział właściciele tartaków i robotnicy leśni. W opracowaniu wymieniłem również młodych żołnierzy, którzy po demobilizacji z wojska podjęli pracę jako leśnicy, nauczyciele szkół leśnych, drzewiarze, drwale. Nie był to znaczący udział, lecz znalazło się kilku wybitnych twórców oddziałów powstańczych, znanych dowódców, powstańców walczących o oswobodzenie Wielkopolski i Kujaw spod niemieckiego panowania. Wielu z nich wyruszyło na front wschodni i broniło wschodnich rubieży odradzającej się Polski przed ofensywą wojsk bolszewickich lub brało udział w powstaniach śląskich. Ci, którzy przeżyli, po powrocie do cywila pracowali w lasach lub tartakach. Nie spotkałem w opracowaniach dotyczących powstania wielkopolskiego żadnej publikacji poświęconej leśnikom. Niemniej wiele przykładów potwierdza ich udział w powstaniu.
Słowa kluczowe: historia leśnictwa, powstanie wielkopolskie 1918–1919, leśnicy, drzewiarze
FORESTERS, WOODCUTTERS AND PEOPLE ASSOCIATED WITH TIMBER INDUSTRY IN THE WIELKOPOLSKA UPRISING
S u m m a r y
The participants of Wielkopolska Uprising were also foresters, people associated with timber industry and forest workers. Personnel policy of the Prussian government, based on denationalization and marginalization of Polish society for many years blocked the Poles access to official posts in the state forests. For this reason, only few Poles managed to find employment in the forest administration. This small group that beat obstacles worked in private Polish estates which included the forest areas. Some of them became an insurgents. The fighting was also attended by the owners of the sawmills and forest workers. The study also mentioned the young soldiers who, after the demobilization of the army took a job as foresters, forest school teachers, people associated with timber industry, woodcutters. It was not a significant participation, but there were several prominent originators of insurgent units, known commanders, insurgents fighting for the liberation of Wielkopolska and Kujawy from German rule. Many of them set off to the Eastern Front and defended the eastern border of Poland against the Bolshevik off ensive or participated in the Silesian uprisings. Those who survived after the return to civilian worked in the forests or sawmills. I have not seen in studies of the Wielkopolska Uprising any publication devoted to foresters. However, many examples reported in the paper confirmed their participation in the uprising.
Keywords: history of forestry, Wielkopolska Uprising 1918–1919, foresters