Web Content Display
Grażyna Szelągowska
GRZYBY W POLSKIEJ TRADYCJI KULINARNEJ
S t r e s z c z e n i e
Grzyby od wieków ceniono w Polsce za ich walory smakowe. Z czasem stałysię istotnym elementem polskiej kuchni, przyczyniając się m.in. do urozmaicaniai uszlachetniania smaku wielu potraw. Wzmianki o wykorzystaniu grzybów w naszej rodzimej kuchni pojawiają się w źródłach z okresu średniowiecza. Przepisy na potrawy z grzybów i z dodatkiem grzybów znaleźć można w pierwszej polskiej książce kucharskiej z XVII wieku. Największe znaczenie miały grzyby w dawnej kuchni
chłopskiej. Często były podstawą sezonowego jedzenia, urozmaicały ubogi, chłopski jadłospis, bywało także, że ratowały od głodu.
W polskiej kuchni miały zastosowanie zarówno grzyby świeże (w sezonie), jak i suszone (poza sezonem). Przyrządzano na ich bazie samodzielne dania. Stanowiły także dodatek do różnych potraw i wyrabiano z nich przetwory. Grzybów używano zwłaszcza do posiłków postnych. Do dzisiaj są nieodłącznym elementem wieczerzy wigilijnej. Obecnie niektóre z potraw i przetworów robionych na bazie grzybów uważa się za charakterystyczne nie tylko dla polskiej kuchni tradycyjnej, ale również regionalnej.
Słowa kluczowe: grzyby, polska tradycja kulinarna, przepisy na potrawy z grzybów
WILD MUSHROOMS IN THE POLISH CULINARY TRADITION
S u m m a r y
For centuries rich flavour of wild mushrooms has been appreciated in Poland. In time they became an important element of Polish cuisine, varying the taste of many dishes and refining them. Mentions on the use of wild mushrooms in Polish cuisine appear in many sources from the medieval period. Recipes for wild mushroom dishes and those with an additive of this ingredient can be found in the first Polish cook book dated to 17th century. Wild mushrooms were seen as the most important in peasant food. They were often the basis for seasonal meals, diversified the menu of poor peasants and sometimes even saved people from starvation.
Both fresh (seasonal) wild mushrooms, as well as dried ones (off-season) were used. They were the basis of individual dishes, an additive to various meals and frequently they were used to make preservatives. In particular, wild mushrooms have
been used for Lenten fare and today they still constitute an integral part of the Polish Christmas Eve supper. Currently some dishes and preservatives made with wild mushrooms are believed to be typical not only for Polish traditional cuisine but also forthe regional one.
Keyworods: wild mushrooms, Polish culinary tradition, recipes for wild mushrooms dishes