Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

PROBLEM ZALESIANIA NIEUŻYTKÓW W DZIAŁALNOŚCI WIELKOPOLSKIEJ IZBY ROLNICZEJ (1919–1939)

S t r e s z c z e n i e

Obszar nieużytków, czyli gruntów, które z powodów naturalnych lub pod wpływem działalności człowieka utraciły wartość użytkową, szacowano w II Rzeczypospolitej na ponad 1 mln ha. Istnienie tak dużego obszaru nieużytków było niekorzystne ze względów gospodarczych, przyrodniczych i militarnych, dlatego podejmowano różnorodne działania mające na celu ich likwidację. Za najważniejsze z nich uznawano zalesianie. W proces zalesiania zaangażowane były instytucje państwowe i społeczne, administracja samorządowa i samorząd gospodarczy, w tym szczególnie Izby Rolnicze. Jedną z nich była Wielkopolska Izba Rolnicza, której działalność w dziedzinie zalesiania nieużytków w województwie poznańskim w latach 1919–1939 stanowi przedmiot niniejszych rozważań. Wielkopolska Izba Rolnicza zagospodarowywaniem lasów prywatnych i zalesianiem nieużytków zajmowała się od pierwszych lat po odzyskaniu niepodległości. Jednak na dużą skalę w drugie z wymienionych działań zaangażowała się dopiero po wprowadzeniu ustawy o zalesianiu nieużytków z 1936 roku, która zakładała współudział Izb Rolniczych na etapie planowania, wykonania i nadzoru prac zalesieniowych. Do 1938 roku przy współudziale Wielkopolskiej Izby Rolniczej zalesiono w województwie Poznańskim ponad 1300 ha nieużytków.

Słowa kluczowe: Wielkopolska Izba Rolnicza, nieużytki, zalesianie

PROBLEM OF WASTELANDS' AFFORESTATION IN ACTIVITY OF WIELKOPOLSKA AGRICULTURAL CHAMBER (1919–1939)

S u m m a r y

Area of wastelands, i.e. grounds which lost their use value because of natural reasons or under the influence of the human activity were being estimated in the 2nd RP on above 1 mln ha. Existence of such big area of wastelands was unfavourable for the nature, military, and economic consideration and therefore various action purposing their liquidation were being considered. The most important among them was afforestation. State and social institutions, the council administration, the economic government and particulary agricultural chambers were employed for the afforestation process. The Wielkopolska Agricultural Chamber was one of them. It's activity in the afforestation wastelands field in the Poznań province in 1919–1939 is the subject of present refl ections. Wielkopolska Agricultural Chamber was engaged in utilization private forests and afforestation of wastelands from first years after winning independence back. The Chamber took up the afforestation activity on a large scale from the moment of the edition of the act from 1936 about wastelands' afforestation. The act assumed agricultural Chambers' partnership at the stage of planning, execution and supervision of afforestation. For 1938 was afforested in co-operation with the Wielkopolska Agricultural Chamber in the Poznań province above 1300 ha of wastelands.

Keywords: the Wielkopolska Agricultural Chamber, wastelands, afforestation