Artykuł/Article 3
Władysław Chałupka
TEOFIL LORKIEWICZ (1885–1944) – DYREKTOR POLSKIEJ KONSPIRACYJNEJ ADMINISTRACJI LEŚNEJ CZASU II WOJNY ŚWIATOWEJ
S t r e s z c z e n i e
Teofil Lorkiewicz urodził się w Pobiedziskach w 1885 roku. Po ukończeniu gimnazjum w Gnieźnie podjął w 1907 roku studia w Akademii Leśnej w Tharandcie, które ukończył w 1910 roku. Praktyczną naukę zawodu rozpoczął w lasach prywatnych w Czerniejewie, a w odrodzonej po I wojnie światowej Polsce organizował dyrekcję lasów państwowych w Gdańsku i kierował nią. W 1924 roku objął stanowisko dyrektora Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, a w 1932 roku przeniósł się na analogiczne stanowisko do Poznania. Po najeździe niemieckim na Polskę w 1939 r. ewakuował się do Warszawy, gdzie w latach 1940–1944 kierował pracami konspiracyjnej administracji leśnej w strukturze Delegatury Rządu na Kraj. Zginął w niewyjaśnionych okolicznościach w trzecim dniu powstania warszawskiego, a miejsce jego pochówku pozostaje nieznane.
Życie i działalność Teofila Lorkiewicza przed II wojną światową zostały upamiętnione przez jego kolegów na cmentarzu w Czerniejewie, przez Nadleśnictwo Państwowe w Czerniejewie (RDLP Poznań) oraz Regionalną Dyrekcję Lasów Państwowych w Toruniu. Niedocenione przez administrację Lasów Państwowych pozostają natomiast jego wielkie zasługi koncepcyjne i organizacyjne jako de iure i de facto dyrektora podziemnej Dyrekcji Lasów Państwowych.
Słowa kluczowe: Teofil Lorkiewicz, historia leśnictwa w Polsce, druga wojna światowa, konspiracyjna administracja lasów państwowych, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Toruniu, Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Poznaniu
TEOFIL LORKIEWICZ (1885–1944), A CHIEF OF THE POLISH UNDERGROUND FOREST ADMINISTRATION DURING THE WORLD WAR II
S u m m a r y
Teofil Lorkiewicz, an eminent Polish forester was born in Pobiedziska in 1885. He graduated in 1910 from the Forestry Academy in Tharandt and then worked at private forests of various owners. After the 1st World War he was engaged in the organization of Polish state forestry administration. In 1920 he organized and managed the Gdańsk State Forestry Directorship. In 1924 he was appointed director of State Forestry Directorship in Toruń, and in 1932 he took over the same position in Poznan. After German invasion of Poland in 1939 Lorkiewicz was evacuated to Warsaw and in the years 1940–1944 he organized and managed an secret Polish forestry administration within the frame of the Underground Polish Government. He was killed in unexplained circumstances (most likely executed by Germans troops on the 3rd of August 1944) and the place of his burial is unknown.
The life and activity of Teofil Lorkiewicz was commemorated by a plaque at Czerniejewo cemetery, State Forests District Czerniejewo and the Regional Directorate of the State Forests in Toruń. Unfortunately, his great organizational and creative services, particularily those during World War II were underrated by the central State Forest Administration.
Keywords: Teofil Lorkiewicz, history of Polish forestry, World War II, secret Polish forestry administration, State Forests Directorship in Toruń, State Forests Directorship in Poznań