Władysław Kusiak

GEOGRAFICZNE, PRZYRODNICZE, GOSPODARCZE, ROLNICZE, HISTORYCZNE I INNE NAZWY Z OBSZARU PUSZCZY NOTECKIEJ

Puszcza Notecka jest dużym, zwartym kompleksem leśnym o powierzchni ponad 130 km² i charakteryzuje się swoistym bogactwem fizjograficznym oraz przyrodniczym. Ta sytuacja znajduje odzwierciedlenie w nazewnictwie lokalnym. W pracy zaprezentowano informacje o 564 toponimach, które, w zależności od pochodzenia nazwy, podzielono na 7 grup: geograficzne, przyrodnicze, gospodarcze, rolnicze, historyczne, miejscowości oraz inne. Dominują nazwy związane z przyrodą i gospodarką, których jest w sumie połowa. Nazw odnoszących się do rolnictwa, historii i nazw miejscowości wyodrębniono po ok. 10%.
Specyfiką Puszczy Noteckiej są liczne szlaki komunikacyjne, które przyjmują różnorodne określenia, jak: aleja, droga, linia, trakt, trasa oraz góry, wzniesienia i stoki.
Z bliższej analizy wynika, że w różnych częściach Puszczy dominuje różna specyfika nazewnicza, np. na terenie Nadleśnictwa Karwin najwięcej jest nazw związanych z gospodarką, w tym z nazewnictwem dróg. W sąsiadującym Nadleśnictwie Międzychód najwięcej odnotowano nazw z grup: historia i gospodarka. Na terenie Nadleśnictwa Sieraków przeważają nazwy przyrodnicze. Nadleśnictwo Krucz kojarzy się z dawnymi właścicielami tych terenów – Hochbergami i ślady ich obecności odnajdujemy często w nazwach np. infrastruktury łowieckiej. Z kolei na obszarze Nadleśnictwa Potrzebowice przeważają nazwy z kategorii przyrodniczej oraz historycznej. Na terenie Nadleśnictwa Wronki dominują określenia geograficzne i przyrodnicze, a w Nadleśnictwie Oborniki interesujące są nazwy odnoszące się do zasobów przyrody.

Słowa kluczowe: Puszcza Notecka, lokalne nazwy terenowe (toponimy)

GEOGRAPHIC, NATURAL, AGRICULTURAL, HISTORICAL AND OTHER NAMES FROM THE NOTEĆ FOREST REGION

Th e Noteć Forest is a large, dense forest complex covering the area of over 130 km² and characterized by unique physiographic and natural assets, which are refl ected in local place names. The work presents and discusses 564 toponyms, which are divided into 7 categories, depending on their origin: geographic, natural, economic, agricultural, historical, town names and other. The names associated with nature and economy are the most common and constitute 50% of all the toponyms under consideration. The names referring to agriculture, history and towns each constitute ca. 10% of all the discussed toponyms.
The Noteć Forest is characterized by a large number of traffi c routes, referred to by many names, such as alley, road, route, track or trail, as well as mountains, hills and slopes.
A more detailed analysis reveals that different parts of the Forest have their own specific ways of naming places, e.g. in the Karwin Forest District, most place names, including road names, are associated with economy, while in the neighboring Międzychód Forest District, the most common names are of historical and economic origin. Nature-related names dominate in the Sieraków Forest District. The Krucz Forest District is associated with the former owners of these lands, the Hochbergs – traces of their presence are still refl ected in the names of hunting facilities. Natural and historical names are predominant in the Potrzebowice Forest District, geographic and natural names are most common in the Wronki Forest District, while the Oborniki Forest District has some interesting names associated with natural assets.

Keywords: Noteć Forest, local place names (toponyms)

Artykuł do pobrania